Berichten

Tot en met 4 november 2021 is het mogelijk om voorstellen in te dienen voor internationale R&D-samenwerkingsprojecten, gericht op innovatieve oplossingen rondom het transport van waterstof. De beste projectvoorstellen worden gehonoreerd met subsidies tot 500.000 euro. Lees hier meer.

Waterstof vraagt om nieuwe innovaties

Waterstof biedt grote kansen voor de toekomst. Maar het benutten van die kansen vraagt om veel onderzoek. Bijvoorbeeld: hoe kunnen gas-netwerken geschikt worden gemaakt voor het transport van waterstof? En hoe zit het met de efficiency (en de risico’s) bij opslag en transport? Andere vragen hebben betrekking op bijvoorbeeld materiaal-eisen, op ‘slimme’ aanpassingen aan de infrastructuur (monitoring, controle, sensoren, smart meters), of uitdagingen rondom het integreren van ‘vaste’ infrastructuur met mobiele transportvormen (per schip, over de weg).

Dit zijn allemaal onderwerpen die voorkomen in een recente subsidie-call van het Eureka-programma: ‘Green Hydrogen – European Infrastructure for transporting hydrogen’. In deze call worden partijen opgeroepen om voorstellen in te dienen voor internationale samenwerkingsprojecten rondom R&D en innovatieve oplossingen waarbij groene waterstof een centrale rol speelt.

Europese call voor waterstof-infrastructuur

In de call ligt veel nadruk op innovatieve oplossingen voor het transport van waterstof. Het gaat daarbij om onder meer:

  • analyses van verschillende transportopties (bijvoorbeeld direct transport versus LOHC, versus waterstofdragende stoffen) of van potentiële invoerroutes voor waterstof van overzee;
  • het combineren van netwerken voor elektriciteit, gas en verwarming (en de integratie van waterstof daarin);
  • internationale certificeringsopties voor waterstof en waterstofderivaten;
  • overgangsontwerp van gas naar geïntegreerde energienetwerken voor Europa;
  • R&D gericht op 100% hernieuwbare (groene) waterstof geïntegreerd in verschillende consumptiesectoren, waarmee het gebruik van fossiele grondstoffen fors verlaagd kan worden.

Daarnaast biedt de call ook ruimte voor andere waterstof-gerelateerde innovaties, bijvoorbeeld in thema’s als:

  • batterijen en brandstofcellen (en de bijbehorende productieprocessen);
  • proefinstallaties voor H2-opwekking en -opslag uit hernieuwbare bronnen (wind, zon);
  • nieuwe apparaten/systemen voor controle, regeling en distributie van waterstof (en daarmee verband houdende processen, met inbegrip van nieuwe materialen en sensoren);
  • verbeterde infrastructuren voor waterstofproductie, -gebruik en -uitbreiding (engineering, simulaties, constructie, logistiek);
  • nieuwe processen waarbij waterstof wordt gebruikt op industrieniveau (met name zware industrieën die van oudsher olie en gas gebruiken, zoals chemie, cement, scheepvaart).

Deadlines, doelgroep en subsidiebedragen

Het insturen van projectvoorstellen voor de Waterstof-call is nog mogelijk tot 5 november 2021. Dit is alléén mogelijk voor partijen uit de volgende acht landen: Nederland, België (Vlaanderen), Canada, Duitsland, Finland, Ierland, Portugal en Spanje.

Het beoogde project moet in ieder geval:

  • bestaan uit werkzaamheden gericht op de bovenstaande onderwerpen en thema’s;
  • worden uitgevoerd door een internationaal samenwerkingsverband (bestaande uit minimaal 2 samenwerkende partners uit de bovengenoemde landen);
  • worden gekenmerkt door een evenwichtige inbreng van de partners (hiervoor geldt een ratio van maximaal 70% – 30%);
  • een duur hebben van maximaal 36 maanden en van start gaan vanaf 15 mei 2022.

Projecten die in Brussel positief worden beoordeeld, kunnen vervolgens een subsidieaanvraag indienen (op nationaal niveau). Die tweede fase loopt voor Nederlandse partijen van 15 november 2021 tot en met 18 januari 2022. Zij kunnen een nationale Eureka subsidie aanvragen tot 500.000 euro. Het beschikbare budget voor Nederlandse projectpartners bedraagt in totaal 2 miljoen euro. Voor partijen buiten Nederland gelden afwijkende bedragen en termijnen.

Bron: EGEN nieuws

Lees meer over deze call op de pagina van de EUREKA Call bij RVO.

Door: FHI federatie van technologiebranches

VSL, ook bekend als het Nationaal Metrologisch Instituut, heeft als eerste partij in Nederland een mobiele kalibratiefaciliteit voor waterstof in gebruik genomen. De faciliteit kan onder andere gebruikt worden om waterstofpompen bij tankstations te kalibreren.

Met de kalibratiefaciliteit zegt VSL bij te dragen aan de inzetbaarheid van waterstof als vervanger voor fossiele brandstoffen.  Bovendien is het voor commerciële aanbieders van brandstoffen wettelijk verplicht om hun pompen te laten certificeren. Zo kunnen klanten zeker weten dat ze de exacte hoeveelheid brandstof, of waterstof, waavoor betaald is daadwerkelijk ontvangen. Dankzij de mobiele kalibratiefaciliteit van VSL kunnen tankstations nu de verplichte certificering voor het commercieel aanbieden van waterstof verkrijgen.

Waterstof wordt afgerekend per kilo. Net als een auto tankt de kalibratiefaciliteit waterstof en door deze exact te wegen kan bepaald worden hoeveel brandstof er is afgenomen. Vervolgens kan dit worden vergeleken met de meter op de waterstofpomp.

FHI organiseert op woensdag 2 en donderdag 3 juni de Waterstof online kennisdagen. Bekijk hier meer informatie en schrijf u in.

Persbericht 9 April 2021

Voor kunstmatige intelligentie, regeneratieve geneeskunde, infrastructuur voor gezondheidsdata, quantumtechnologie en waterstof/groene chemie komt vanuit het Nationaal Groeifonds 1,35 miljard euro beschikbaar. Het gaat om de bekostiging van 5 voorstellen (toekenning en reservering) voor onderzoek en innovatie die staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) namens samenwerkende bedrijven, kennisinstellingen en overheden heeft ingediend.

Ze dragen volgens de onafhankelijke adviescommissie bij aan economische groei, het versterken van onderzoeks- en innovatie-ecosystemen en de internationale kennis- en concurrentiepositie van Nederland. Het besluit van de adviescommissie over de eerste ronde van het Nationaal Groeifonds is vandaag door de ministerraad overgenomen. Naast het ondersteunen van innovatiekracht zijn ook voorstellen voor het versterken van infrastructuur (IenW) en kennisontwikkeling (OCW) beoordeeld. Het ging in totaal om 15 aanvragen.

Staatssecretaris Mona Keijzer (EZK): “Innovatie gericht op digitalisering, verduurzaming en gezondheid heeft bij de start van het Nationaal Groeifonds direct een prominente plek verkregen. Dat is goed voor álle Nederlanders. Immers: onderzoek en ontwikkeling is de sleutel voor duurzame groei en dus onze banen en inkomsten van de toekomst.”

De staatssecretaris vervolgt: “De grootschalige publieke financiering voor deze vijf innovatieve toepassingen gaat een belangrijke bijdrage leveren om ons land welvarend te houden. Het is nodig dat de overheid een actievere rol op zich neemt om onderzoek, innovatie en technologie verder te laten ontwikkelen, startups te laten doorgroeien, talent aan te trekken, innovatie in Nederland te houden en daarmee onze internationale positie te versterken. Ik zie grote kansen voor de hierbij betrokken samenwerkende bedrijven, kennisinstellingen en overheden om deze uitdagingen te gaan verzilveren.”

De vijf bekostigde voorstellen vanuit onderzoek en ontwikkeling (R&D) en innovatie zijn:

Quantum Delta Nederland – 615 miljoen euro

De Nederlandse kennispositie op het gebied van quantumtechnologie behoort tot de wereldtop. Het voorstel om het ecosysteem verder uit te bouwen en om te zetten in bedrijvigheid wordt volledig bekostigd (615 miljoen euro). Quantum Delta Nederland werkt in Amsterdam, Delft, Eindhoven, Leiden en Twente met een grote coalitie bedrijven, universiteiten en andere kennisinstellingen aan het opzetten van de benodigde infrastructuur, het ontwikkelen van de technologie en aan de toepasbaarheid daarvan. Onderdeel van het plan is ook investeren in medewerkers voor de toekomst, zodat deze nieuwe sector straks direct over voldoende opgeleid personeel beschikt.

Quantumtechnologie maakt gebruik van twee principes: verstrengeling en superpositie. Verstrengeling betekent dat twee deeltjes niet-fysiek verbonden zijn. Als er één verandert, verandert de ander direct mee: sneller dan het licht. Dat maakt nieuwe, extreem veilige en snelle (communicatie)netwerken mogelijk. Superpositie zorgt ervoor dat qubits, in plaats van reguliere bits die alleen of 0 of 1 kunnen zijn, 0 en 1 tegelijk zijn. Dat maakt veel rekenkracht los. Berekeningen waar de huidige computers eeuwen over zou doen, kan een quantumcomputer wel.

Quantum Delta Nederland ontwikkelt die eerste quantumcomputer die door de rekensnelheid van groot belang zijn voor efficiëntere productie of transport. Maar werkt ook aan het eerste grotere quantumnetwerk en aan quantumsensoren die in staat zijn veranderingen bij zeer kleine deeltjes te meten zoals in DNA. Een andere toekomstige bijdrage is de bijdrage aan cybersecurity via een veilig (quantum)internet.

Regeneratieve geneeskunde: RegMed XB 56 miljoen euro

Het gevraagde bedrag voor twee biomedische innovatievoorstellen wordt volledig bekostigd. Het gaat als eerste om RegMed XB (56 miljoen euro) dat vier Nederlandse pilotfabrieken (Eindhoven, Leiden, Maastricht, Utrecht) voor de ontwikkeling van regeneratieve geneeskunde gaat bouwen. Hierin staat het herstel van schade aan cellen, weefsels en organen centraal waardoor chronische ziekten kunnen worden voorkomen of genezen.

Gezondheidszorg is een wereldwijde, groeiende markt vanwege de toenemende bevolking en vergrijzing. Effectieve behandelingen met gen- en stamceltherapie zijn dus ook een grote economische kans. Het economische doel van RegMed XB is het Nederlandse bedrijfsleven in staat te stellen om samen met onderzoekers deze innovatieve producten en processen te ontwikkelen en in te spelen op een sterk groeiende buitenlandse markt.

Health-RI: infrastructuur voor gezondheidsdata – 69 miljoen euro

Het tweede voorstel binnen het thema biomedische innovatie gaat over het opzetten van een geïntegreerde en veilige nationale gezondheidsdata-infrastructuur. Het gaat hierbij om het bundelen en hergebruiken van de Nederlandse kennis op het gebied van gezondheid, niet om een data-infrastructuur voor patiëntenzorg. Het gevraagde bedrag van 69 miljoen euro vanuit de publiek-private samenwerking Health-RI wordt ook volledig bekostigd.

Data worden nu nog versnipperd beheerd door vele zorg- en wetenschapsorganisaties zoals de Universitair Medische Centra. De krachten bundelen is essentieel om sneller en goedkoper nieuwe en effectievere (gepersonaliseerde) oplossingen te ontwikkelen voor diagnose, behandeling en preventie. De grote hoeveelheid nieuwe fundamentele kennis rond leefstijl, gezondheid en ziekte gecombineerd met een technologie als kunstmatige intelligentie (AI) draagt bij aan zowel onze gezondheid als aan Nederlandse bedrijven die hiermee actief zijn.

Opschalen van waterstof en groene elektronen in industrie – 338 miljoen euro

Het voorstel Groenvermogen is gedeeltelijk bekostigd (338 miljoen euro) en is gericht op de opschaling van waterstof en toepassing van groene elektronen in energie-intensieve industrieën. Het betreft een integrale aanpak van bedrijven, overheden en kennisinstellingen in deze sector waaronder een breed samenhangend onderzoeks- en innovatieprogramma en een onderwijsagenda. Het ontwikkelen kan bovendien sterk bijdragen aan de klimaatopgave.

De publieke investeringen moeten een krachtig en flexibel waterstofecosysteem creëren dat de basis vormt voor de opschaling van waterstof en elektrochemie. Industriële clusters waar hiervoor kansen liggen, zijn Noord-Nederland, Amsterdam, Rotterdam/Moerdijk, Zeeland, Arnhem, Brainport Eindhoven en Limburg (Chemelot).

Meer onderzoek en innovaties zijn nodig om groene waterstof uiteindelijk efficiënt en goedkoper te kunnen toepassen. Zo ontstaan ook interessante verdienmodellen voor Nederland zowel in een mogelijke rol als producent of internationale distributeur.

AiNed: investeringsprogramma kunstmatige intelligentie – 276 miljoen euro

De Nederlandse AI Coalitie (NL AIC), een publieke-private samenwerking van meer dan 250 deelnemers, heeft de eerste fase van haar investeringsvoorstel voor kunstmatige intelligentie (AI) grotendeels (276 miljoen euro) bekostigd gekregen. De ambitie van het zogenoemde AiNed-programma is om Nederland in de internationale kopgroep van landen te krijgen, zowel op het gebied van maatschappelijke voorwaarden als de economische benutting van AI.

AI kan breed worden toegepast voor bijvoorbeeld efficiëntere energiesystemen, slimmere mobiliteit en logistiek of betere zorg. Het voorstel richt zich op een gecoördineerde Nederlandse aanpak om kennis en toepasbaarheid van AI via onderzoek, innovatie, valorisatie, onderwijs te versterken én te zorgen voor mensgerichte, verantwoorde toepassing van AI in de samenleving.

De focus in de aanpak voor de versnelde toepassing van AI in Nederland ligt bij sectoren die het meeste verdienvermogen opleveren: hightech industrie, mobiliteit, logistiek, energie, gezondheid en zorg. Het strategische programma investeert daarom in het aantrekken en behouden van talentvolle AI wetenschappers, scholing en onderwijs, het ontwikkelen van maatschappelijke kaders voor toepassingen en het intensiveren van deelname in Europese programma’s waardoor er ook meer EU-geld naar Nederland komt.

Tweede ronde voor financiering vanuit Nationaal Groeifonds

In totaal diende staatssecretaris Mona Keijzer zes voorstellen namens betrokken partijen in voor de eerste ronde. Het voorstel FoodSwitch is niet gehonoreerd. Het Nationaal Groeifonds heeft aangekondigd dat er dit jaar een tweede ronde volgt waarin verbeterde én nieuwe voorstellen kunnen worden ingediend voor financiering. Onderzoek en ontwikkeling (R&D) en innovatie blijft één van de pijlers van het fonds. In totaal is er 20 miljard euro vanuit het fonds beschikbaar tot 2026, in de eerste ronde is vandaag 4 miljard euro (deels voorwaardelijk) toegekend en gereserveerd.

In het Future Energy lab versnellen bedrijven en organisaties veelbelovende technologieën voor de energiemarkt. 

De energietransitie is één van de grootste maatschappelijke uitdagingen van onze tijd. Dat vraagt om baanbrekende innovaties die bedrijfs- en organisatiegrenzen overstijgen. En juist op dat vlak is een rol weggelegd voor Metalot. In Budel werken bedrijven en organisaties in het Metalot Future Energy Lab samen aan het aanjagen en klaarstomen van veelbelovende technologieën voor de energiemarkt. De afgelopen jaren werden flinke stappen gezet op het gebied van metal fuels, de toepassing van metaalpoeder als grootschalige opslag van CO2-vrije energie. Ook de ambities op het gebied van batterijtechnologie en waterstof zijn stevig. Een community voor vernieuwende waterstoftechnologie krijgt in rap tempo vorm. Hoog tijd dus voor geïnteresseerde partijen om in te stappen.

Frank de Jong MetalotFränk de Jong is Managing Director (a.i.) van het Metalot Future Energy Lab. Doordat hij al jaren een eigen innovatieadviesbureau heeft, heeft hij veel ervaring in bij elkaar brengen van organisaties, bedrijven en consortia om gezamenlijke ambities te vertalen naar concrete plannen en projecten en daar vervolgens financiering voor te verkrijgen. In zijn rol als Managing Director bij Metalot komen Fränk’s verbindende vaardigheden en uitgebreide ervaring met het bouwen van ecosystemen en het aantrekken van subsidies goed van pas. Momenteel ligt zijn focus op het opbouwen van een waterstof community.

Waardeketens bouwen om ontwikkeling kansrijke technologie te versnellen

“Het bouwen van ecosystemen en het omzetten van ideeën naar concrete en gedragen projecten die maatschappelijke impact hebben, is waar ik energie van krijg,” vertelt Fränk. “Dat is ook wat we doen voor Metalot. We zijn een aanjagende organisatie die waardeketens bouwt om de ontwikkeling van kansrijke technologieën te versnellen. In het Metalot Future Energy Lab stomen we veelbelovende systemen en technologieën voor de energietransitie klaar voor de markt. Daarbij zetten we in op drie thema’s. Dat is ten eerste metal fuels, ten tweede waterstof en ten derde batterijtechnologie voor langdurige energieopslag.”

Succesvolle projecten op het gebied van ijzerbrandstof

“De TU/e is één van de initiatiefnemers en grondleggers van Metalot en is nauw betrokken bij de programmalijnen. Philip de Goey en Jan Vlassak zijn de oprichters van Metalot, besturen de stichting en Philip is als hoogleraar eveneens wetenschappelijk boegbeeld van de technologieën. Mijn rol is het opzetten van een community, het bouwen van een team en het inrichten van een netwerk en concrete projecten realiseren rondom technologieën die bij veel partijen in het vizier zijn, maar waar vaak nog geen concrete markt voor is. Op het gebied van ijzerbrandstof doen we dat al volop en hebben we verschillende succesvolle projecten afgerond of lopen.”

Waterstof heeft enorme potentie en sluit naadloos aan bij metal power

“Er zijn best veel organisaties die inventarisaties naar kansrijke technologieën verrichten, de vraag is uiteindelijk op welke technologie je inzet als BV Nederland. Een rapport van FME over de kansen die waterstof biedt, was voor ons uiteindelijk de aanleiding om vorm te gaan geven aan deze waterstof community. Waterstof heeft enorme potentie en bovendien kan waterstof worden gebruikt voor het kosteneffectief regenereren van ijzer-oxide tot ijzerpoeder waardoor het naadloos aansluit op ons thema metal fuels.”

Subsidie Metropool Regio Eindhoven voor opbouwen waterstof community

“We zijn nu in contact met zo’n vijftig partijen die hebben aangeven waterstof een interessante technologie te vinden. Verschillende van die bedrijven en organisaties zijn al bezig met het verkennen van het opwekken, de opslag en toepassing van waterstof. Voor het opbouwen van een waterstof community hebben we een subsidie verkregen van de Metropool Regio Eindhoven, daar nemen nu zo’n tien à vijftien bedrijven aan deel.”

Gefaseerde roadmap – van inventarisatie tot vermarkten

“Onze roadmap bestaat uit verschillende fases. De eerste fase bestaat uit een inventariserend onderzoek om scherp te krijgen welke concrete behoeften er zijn bij de bedrijven, vervolgens gaan we projecten optuigen met bijbehorende financiering. Gelijktijdig gaan we aan de slag met het opzetten van een IP-structuur, zodat we voor de toepassingen en producten die we gezamenlijk gaan vermarkten waarborgen dat alles rondom opbrengsten en intellectuele eigendommen goed is geregeld. Daarbij willen we zowel de belangen van de grote als van de kleine partijen behartigen. Ten slotte werken we aan het optuigen van een lidmaatschap model zodat het voor alle organisaties en bedrijven mogelijk is om laagdrempelig aan te haken en Metalot de middelen heeft om haar toegevoegde waarde duurzaam beschikbaar te stellen.”

Verbinding leggen in Brainport Eindhoven

“Eén van de partijen die is betrokken bij de waterstof community is Brainport Development, zij spelen een rol als het gaat om het netwerk, de lobby richting rijk en overheden en eventueel in concrete projecten ook projectmanagement. Daarnaast hebben we nog contact met enkele economische ontwikkelingsmaatschappijen van andere regio’s. Overal in Nederland zijn partijen bezig met mooie dingen. Het is zaak om dat goed te kanaliseren en concreet te maken, waarvoor we een geschikte experimenteer omgeving inrichten in het lab. We kijken naar hoe we verbindingen kunnen leggen en elkaar kunnen versterken.”

Bijdragen aan het schrijven van geschiedenis

“Wat we doen in het Metalot Future Energy Lab geeft me energie. Ik vind het mooi om dingen te zien vernieuwen en beter te zien worden. Soms hoor je je grootouders en dan denk je wat een bijzondere tijd moet dat zijn geweest; de opkomst van auto’s, de televisie, de maanlanding en ga zo maar door. Maar als je ziet wat er gebeurt op dit moment. Er wordt nu echt geschiedenis geschreven. Daaraan kan ik bijdragen door van een papieren gedachte werkelijkheid te maken met mijn ervaring op het vlak van financiering. Het is toch geniaal als ik straks tegen mijn kleinkinderen kan zeggen dat ik heb mogen bijgedragen aan doorbraaktechnologieën zoals Metal Fuels en Waterstof?”

Meer weten over de waterstof community? Neem contact op met Frank.de.Jong@Metalot.nl .

Bron artikel: BrainPort Eindhoven

Evenementen

Wilt u meer weten over de ontwikkelingen en zakenkansen van waterstof op de Franse markt? Meld u dan aan voor het Kick-off webinar waterstof Frankrijk op 23 maart.

De Franse regering heeft in 2020 haar nationale waterstofstrategie gepresenteerd. Hierin is ruim 7 miljard euro beschikbaar gesteld tussen nu en 2030, voor de ontwikkeling van een koolstofarme waterstofindustrie. Dit biedt kansen voor Nederlandse bedrijven.

Waterstofsector in Frankrijk

Waterstof kan in veel sectoren worden toegepast: van de industrie, tot mobiliteit, energieopslag en distributie. Frankrijk heeft belangrijke spelers op dit gebied, zoals Safra (bus), Alstom (trein), Faurecia (waterstoftanks), Symbio (brandstofcel), Air Liquide, Schlumberger (energiewinning) en McPhy (productie van groene waterstof).

SIA Partners heeft een sectorstudie uitgevoerd naar de ontwikkelingen, kansen en mogelijkheden in de waterstofsector in Frankrijk. Dit onderzoek werd gedaan in opdracht van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), de Nederlandse ambassade in Parijs, NBSO Lyon en NBSO Nantes.

Voor wie?

Dit online evenement is interessant voor grote, middelgrote en kleine Nederlandse bedrijven en start-ups met ambities in Frankrijk. Daarnaast kan de sectorstudie van belang zijn voor kennisinstellingen en brancheorganisaties.

Programma

Het rapport wordt gedeeld met alle deelnemers. Bekijk hieronder het volledige programma.

Tijd Onderdeel
11:00 – 11:05 uur Opening en welkom door Joris Houtman
11:05 – 11:10 uur Economische ontwikkelingen in Frankrijk door Pieter de Gooijer (Nederlandse ambassadeur in Parijs)
11:10 – 11:45 uur Waterstof in Frankrijk door Stefan Koreneef (Innovatie Raad)
Presentatie sectorstudie Waterstof Frankrijk door Micky van Gemert en Robert-Jan van Vliet (SIA partners)
11:45 – 11:50 uur Waterstof, visie en de toekomstontwikkelingen door Noé van Hulst
11:50- 11:55 uur Ondernemers aan het woord – ervaringen bij zakendoen in Frankrijk door Afkenel Schipstra (Business Development Hydrogen Netherlands, ENGIE)
11:55 – 12:10 uur Q&A – Interactieve sessie met de inleiders en de uitvoerder van de studie
12:10 – 12:20 uur Ondersteuning vanuit overheid : handelsinstrumenten en programma’s door Corka Scheeringa (Business Development Coach, RVO)
12:20 – 12:30 uur Vervolgstappen meerjarig actieplan Waterstof Frankrijk (toelichting) door Joris Houtman (NBSO Lyon) en Maret Reinders (NBSO Nantes)

Deelname en kosten

Deelname is gratis. Aanmelden kan tot en met 19 maart.

Meer weten?

Voor vragen over het webinar en/of de sectorstudie kunt u contact opnemen met:

NBSO Lyon
E: info@nbso-lyon.fr

Business Development Coach, RVO
E: BDC@RVO.nl

Organisatie

Dit webinar wordt georganiseerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), de Nederlandse ambassade in Parijs en NBSO Nantes en Lyon.